God in Brussel: De grondlegger van het sikhisme

God in Brussel: De grondlegger van het sikhisme

http://www.brusselnieuws.be/site/rubrieken/1091100512/page.htm?newsID=1162303842

Brussel - Binnenkort vieren de sikhs de geboortedag van goeroe Nanak, de grondlegger van het sikhisme. Het feest duurt drie dagen en vindt plaats in de tempel van Vilvoorde, de thuisbasis van de Brusselse sikhs. Mede-oprichter Sukhtarn Pal Singh vertelt hoe het komt dat een gewone dorpsjongen is kunnen uitgroeien tot de grondlegger van een wereldreligie.

Het sikhisme is een relatief jonge religie, gebaseerd op de leer van tien goeroes, waarvan de eerste geboren werd in 1469. Toen goeroe Nanak kind was, wist niemand dat hij zou uitgroeien tot de grondlegger van een nieuwe godsdienst. Hij groeide op in het kleine dorpje Talwandi in India, in een gebied dat vandaag tot het Pakistaanse grondgebied behoort. Tegenwoordig heet het dorp Nankana Sahib, en staat er een grote sikh-tempel.

"Toch was Nanak Dev Ji als kleine jongen al een heel bijzonder kind," vertelt Sukhtarn Pal Singh, een van de stichtende leden van de sikhtempel in Vilvoorde. "Al heel jong begon hij over God te spreken, en hij was ervan overtuigd dat er maar één god bestond. Dat was in strijd met de gangbare opvattingen van de hindoes, die in een goddelijke drievuldigheid geloven, maar leunde dan weer dichter aan bij de islam. Hij was er ook van overtuigd dat die ene god de mens als één gelijke soort had gecreëerd, wat niet strookte met het kastensysteem van de hindoes. Zijn ouders dachten dat hij nog wel zou bijdraaien, maar tegen zijn negende jaar kon hij over niets anders meer praten dan over God.

Uiteindelijk bezorgden zijn ouders hem een baan als boekhouder bij een handelaar in het dorp, maar ook daar bakte hij er niets van, omdat hij voortdurend bezig was met spirituele kwesties. Toen hij achttien was, gaf zijn vader hem op een dag geld om inkopen te gaan doen. Maar onderweg kwam Nanak een paar sadoes tegen (mannen die zich helemaal aan het hindoeïsme wijdden en die schaars gekleed op straat leefden, KM) die hem om een aalmoes vroegen omdat ze honger hadden. Hij gaf al zijn geld uit om hen een maaltijd te kopen. Toen hij met lege handen weer thuiskwam, was zijn vader erg boos en gaf hem een pak slaag, maar zijn zus Nanaki begreep meteen dat Nanak een erg bijzonder persoon was. Hij zei 'ik heb net een heel goede zaak gedaan; ik heb iemand een maaltijd gegeven'. hij verliet het ouderlijk huis en maake in totaal vier grote reizen rond de wereld om zijn leer te verkondigen.

Hij trok naar de vier windhoeken van de wereld om te prediken dat er slechts één god bestond, en dat iedereen tot hem moet bidden, zijn maaltijden delen, werken en een normaal gehuwd leven leiden. Nanak is zelfs tot in Mekka gereisd, waar hij met de moslims ging bidden. Maar hij bad in de verkeerde richting, niet naar het oosten zoals de moslims. De mullah vond dat hij de islam beledigde en sprak hem aan. Maar Nanak antwoordde: 'gelieve mijn voeten te draaien in de richting waar God niet is', en overtuigde de mullah van zijn respect."

Sikh-identiteit
"Al snel werd Nanak ook door de moslims als goeroe aanzien; tot op de dag van vandaag is hij voor hen Baba Nanak," vertelt Singh. "Toen goeroe Nanak in 1539 overleed, was er onenigheid over wat er met zijn lichaam moest gebeuren. In de hindoetraditie worden de lichamen van overledenen verbrand, maar bij de moslims worden ze begraven. Maar het probleem loste zichzelf op: toen men het laken van het lichaam wegnam, zag men dat het verdwenen was en dat er enkel nog bloemen lagen. Die hebben hindoes en moslims dan onderling verdeeld."

Goeroe Nanak werd opgevolgd door een jongeman die hij zelf had aangeduid omdat hij zoveel wijsheid bezat en zich volledig aan God wijdde. Pas vanaf de derde goeroe werd het een familiezaak; van nummer drie tot en met de tiende behoorden alle goeroes tot dezelfde familie. Het heilige boek – zeg maar de bijbel van de sikhs –werd geschreven door de vijf laatste goeroes, maar bevat ook teksten van hun voorgangers. De Shri Guru Granth Sahib, zoals het boek wordt genoemd, mag enkel worden gelezen door sikhs die amrit of gedoopt zijn. De sikhdoop werd ingevoerd door de laatste goeroe, Gobind Singh, die hiermee de sikhs een eigen identiteit wilde meegeven. Zo krijgen nog steeds alle sikhmannen bij hun geboorte de naam Singh; de vrouwen de naam Kaur. Ook hun kleurige tulband is een duidelijk teken waaraan de sikhs van ver te herkennen zijn.

Een echte sikh draagt niet alleen de tulband, maar ook een lange baard, een (ritueel) mes, een armband en is gedoopt. Er gelden ook enkele strikte leefregels: zo mag een sikh geen alcohol of tabak nuttigen en geen dierlijke producten eten. De tiende goeroe besliste zelf dat hij niet meer opgevolgd zou worden, omdat hij vond dat de Guru Granth Sahib volledig was. hij stierf in het begin van de achttiende eeuw.

Feest
De geboortedag van goeroe Nanak wordt nog altijd jaarlijks gevierd omdat die dag het symbolische begin is van het sikhisme. Ook de Brusselse sikhs trekken voor die gelegenheid naar hun tempel in Vilvoorde. Daar wordt een feest gehouden dat drie dagen duurt. "Het begint op vrijdagochtend met het voorlezen van de Guru Granth Sahib," vertelt Singh. Dat duurt 72 uur. Op zondagochtend vindt er een groot gebed plaats en komt er een groep zangers, en nadien is er een grote maaltijd voorzien. Iedereen is uiteraard welkom om hieraan deel te nemen."

:: Bij het ter perse gaan van dit artikel was het nog niet duidelijk of het feest van de geboorte van goeroe Nanak in de Vilvoordse tempel gevierd zal worden van vrijdag 3 tot zondag 5 november of van vrijdag 10 tot zondag 12 november. Wie graag wil meevieren, kan best op voorhand even informeren bij de tempel, Lange Molenstraat 14 in Vilvoorde, op het nummer 02-251.87.82.

Met dank aan Kerkwerk Multicultureel Samenleven, brussel@kms.be of 02-213.04.72