Geloof van een sikh: 'Bekeer jezelf, niet de ander'
Door Robert Reijns
Gepubliceerd mei 2013, jaargang 16, nr. 156
Honderden sikh-gelovigen bezoeken wekelijks een van de drie tempels in Den Haag. Sikh Vikram Pal Singh geeft een inkijk in zijn geloofsleven.
Wat gelooft u?
'Mijn geloof is monotheïstisch en qua aanhangers het vijfde grootste wereldgeloof.
Wij geloven dat God in ieders hart verblijft, en door meditatie en goede daden verwerkelijkt kan worden. We willen leven voor gelijkheid en rechtvaardigheid voor iedereen. Ik geloof dat God de schepper is van al hetgeen vrij is van angst en haat. God is tijdloos, ongeboren en op zichzelf staand.
In het dagelijks leven zijn sikhs harde werkers, die hun rijkdommen graag delen met anderen. Ze leiden een gezond familieleven; celibatair en ascetisch leven zijn voor sikhs geen methoden om tot God te komen.'
Wie heeft het sikhisme gesticht?
'Sikhs zijn de volgers van stichter Goeroe Nanak, in 1468 geboren in het huidige Pakistan. 'Sikh' betekend discipel of student. Je dient je als Sikh dus altijd spiritueel te ontwikkelen. Negen goeroes (spirituele leraars) volgden Nanak op. Uiteindelijk werd het leraarschap vastgelegd in het boek Goeroe Granth Sahib, de eeuwige geestelijke gids, en verspreid door de Khalsa, een gemeenschap van sikhs die het geestelijke stadium van totale toewijding bereikt hadden.'
Hoe kijken sikhs aan tegen andere godsdiensten?
'Sikhs zien andere religies simpelweg als andere manieren om God in zichzelf te realiseren. Wij vinden dat iedereen het recht heeft om een eigen pad naar God te volgen, zonder door anderen veroordeeld of gedwongen te worden. God verblijft in ieders hart; alle mensen behoren tot dezelfde familie.
We maken daarom geen ethisch onderscheid tussen sociale klassen, culturen, religies of rassen om te bepalen welke groep dichter bij de 'morele waarheid' staat, rechtvaardiger of beter is. Goeroe Granth Sahib zei eens: "Waarheid is de hoogste deugd van alle deugden, maar nog hoger is het léven naar de waarheid".
Ieder die respect en gelijkheid voorstaat, kan daarom deel uitmaken van de sikh-gemeenschap.'
Kunnen christenen iets van het sikhisme leren?
Jawel. Bijvoorbeeld dat het niet nodig is mensen te bekeren. Sikhs geloven dat de waarheid niet in pacht is van één bepaalde religieuze stroming. "De waarheid is eeuwig" – Sat Sri Akal – luidt een sikh-groet.
Ons geloof is bovendien gevrijwaard van dogma's. We kennen wel vijf hoofdzonden: woede, lust, hebzucht, binding en ego. We moeten deze herkennen, erkennen en controleren om de geest te bevrijden en ons langzamerhand één te maken met God.
Het sikhisme is geen hiërarchische religie. Wij vinden dat ieder persoon zelf verantwoordelijk is voor zijn daden ten opzichte van God.'
Hoe kijken Nederlanders aan tegen het sikhisme, volgens u?
De gemiddelde Nederlander is er totaal onbekend mee, mede doordat het sikhisme in tegenstelling tot de andere wereldgodsdiensten geen plaats heeft in het middelbaar onderwijs. En Nederlanders die wat meer geïnteresseerd zijn in religies zien het sikhisme dikwijls onterecht als een hindoesekte. Ook vanwege ons uiterlijk – mannen dragen een tulband en baard, naar het voorbeeld van onze stichter – worden wij vaak voor extremistische moslims aangezien. Omdat wij geen bekeringsdrang hebben, tolerant zijn en ons vaak bescheiden opstellen, blijft het sikhisme grotendeels onbekend.'
Vikram Pal Singh is geholpen door collega Theodorus Snellen bij het formuleren van zijn antwoorden.