Probeer niet een mistig begrip in een definitie te vangen. Onbegonnen werk. Het is zoiets als wanneer je met een lasso een regenwolk naar beneden wil trekken.
In Groot-Brittannië woedt al jaren een debat over een definitie van islamofobie, zoals die in 2018 is aangenomen door het Britse parlement. De pogroms tegen moslims van vorige maand hebben de kwestie acuut gemaakt.
In 2018 weigerde de toenmalige Conservatieve minister van Binnenlandse Zaken, Sajid Javid, de definitie tot wet te promoveren.
Javids familie is van Pakistaanse komaf. Hij voelt niets voor een vermomde blasfemiewet, zei hij dit jaar nog. Hij weet welke ellende zo'n onding in Pakistan veroorzaakt. De islamofobie-definitie van 2018 behoort inmiddels wel tot de interne gedragscode van de Labourpartij, en ook van diverse universiteiten.
Nu, zes jaar later, krijgt Javid steun van aanhangers van de sikh-religie. Het netwerk van Britse sikh-organisaties NSO schreef vorige week een brief op poten naar vicepremier Angela Reyner, van de nu regerende Labourpartij.
Jihad-uniform
Sinds de pogroms neemt de roep om een wet tegen islamofobie, in de geest van de definitie van 2018, toe. Het is ironisch dat juist sikhs daartegen in verzet komen. Want behalve de moslims zelf zijn ook zij, vooral sinds de aanslagen van Al-Qaida in de VS in 2001, nogal eens het mikpunt van islamhaters. Ze zien de witte sikh-kledij aan voor een jihad-uniform. Weten zij veel?
De sikh-religie ontstond in de zestiende eeuw in de regio Punjab, die tegenwoordig deels in Pakistan en deels in India ligt. Ze bevat zowel islamitische als hindoeïstische elementen. Inspirator was Guru Nanak, tijdgenoot van Luther.
Sikhs hebben sindsdien problemen gehad met zowel hindoes als moslims. En nu hebben ze die dus ook met islamofoben.
De definitie van 2018 bevat een woord dat de opstellers eerst moesten uitvinden: muslimness. Google Translate trekt een lange neus naar de Nederlandse gebruiker en heeft het over 'moslimheid'. Geen pronkjuweel van Van Dale.
Vrije wetenschappelijk debat
Uitingen van die 'moslimheid' hebben blijkbaar bescherming nodig. Maar bedreigt dat niet de godsdienstvrijheid en het vrije debat? Als voorbeeld noemen de sikhs halal slachten, ook een 'uiting van moslimheid'. Sikhs zijn daartegen. Is dat islamofobie en dus straks verboden? Kun je een dogma van de ene godsdienst beschermen en een tegengestelde leerstelling van een andere religie buiten de wet plaatsen?
En dan het vrije wetenschappelijke debat. Bijna duizend jaar lang heersten moslimvorsten over grote delen van India. De islamitische veroveringen verliepen niet zachtzinnig. Krijgen historici die dat zeggen, vragen de sikhs, straks een bekeuring van de islamofobie-politie? Mag je vertellen dat de Taliban vrijwel alle hindoes en sikhs hebben weggetreiterd uit Afghanistan? Zijn de misdaden van IS tegen yezidi's soms islamofobische bakerpraatjes?
Ook de sikhs zijn geschokt door de pogroms. Maar een verkeerde wet zal de islamofobie juist aanwakkeren, vrezen ze. Ze waarschuwen voor een hiërarchie tussen religies: de islam, wettelijk beschermd, en andere godsdiensten die je wel de maat mag nemen. Anderen vinden die zorgen overdreven. Maar sikhs en ook een seculiere moslim als oud-minister Javid zien de plannen voor een wet als de opmaat voor een foute ontwikkeling.
In de rubriek 'In de schaduw van de minaret' leest u bespiegelingen over de islamitische wereld van Eildert Mulder, arabist en oud-redacteur van Trouw.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten