Sikhs - Feest Vaisakhi - 14 april - 07.04.08 (Belgium)

Sikhs – Feest Vaisakhi – 14 april 2008 (Belgium)

 

Je ziet hen soms in het straatbeeld. Vrouwen met kleurrijke gewaden, mannen met tulband. De SIKHS. Afkomstig uit het Noordindiase vijfstromenland Punjab en einde jaren tachtig als politieke vluchteling naar onze streken gekomen. Nu vaak als economische vluchteling. Op 14 april 2008 heeft hun groot feest plaats. Ik steek mijn licht op bij Lili Van Heers. (x)

 

Wereldwijd zijn er ongeveer 21 miljoen sikhs. De grote meerderheid, 16 miljoen, woont in het Indische Punjab, meer dan 1 miljoen in Groot-Brittanië en Noord-Amerika. De rest verspreid over de hele wereld. In België leven er ongeveer 5000 waarvan 2000 in de Zuid-Limburgse fruitstreek temidden van het golvende landschap zoals in Punjab. Ook in Nederland wonen sikhs. Zie prachtige beelden op www.sikhs.nl en www.gurdwarabrussel.org

 

Het SIKHISME werd gesticht door Goeroe Nanak. Hij werd geboren in 1469 in Talwandi in het huidige Pakistan. Vanaf zijn jeugd verzet zijn scherp verstand zich tegen zinloze rituelen, bijgeloof en dogma’s die in het Indiase subcontinent vaak doorgingen voor godsdienst. Tegen de achtergrond van hindoeïsme en islam ontvangt hij zijn Godsopenbaring: ‘Er is slechts één God en Hij is de waarheid, alom tegenwoordig, tijdloos en schepper van alles’. Goeroe Nanak en de negen goeroes na hem tonen een schitterend voorbeeld van spirituele levenswijze mét actieve deelname aan het maatschappelijk leven. Voor hen telt de ‘kern van het geloof’, niet de uiterlijkheden. De tiende en laatste goeroe hervormt op 14 april 1699 de doopceremonie en geeft met deze initiatieritus aan de sikhs een eigen identiteit. Kort voor zijn dood verordent hij dat het heilige boek, de Goeroe Granth Sahib, het uiteindelijke gezag is. Dit heilige boek wordt in ieder GURDWARA of sikhtempel bewaard en met dezelfde eerbied omringd als de gewijde hosties in het tabernakel in een katholieke kerk. Het is een uniek geschrift, bekend in de wereld der letteren.

 

Op Vaisakhi (14 april) vieren de sikhs dus de broederschap van gedoopten.  De gezamenlijke verjaardag van een volk. Aan elke tempel wordt de hoge vlaggenmast (Nishan Sahib) naar beneden gehaald, ceremonieel gewassen en met nieuwe doeken omwonden. Het is de gelegenheid zich te laten dopen. Kinderdoop bestaat niet. Het sikhisme is een persoonlijke religie. Ieder volgt het religieuze pad op ‘eigen tempo’. De sikh beslist zelf wanneer hij klaar is om deze stap te zetten. Gedoopte sikhs, mannen zowel als vrouwen, tonen aan de buitenwereld hun ‘fierheid’ zich sikh te noemen door het dragen van de vijf symbolen of K’s: kangha (houten kam), kara (stalen armband), kes (ongeknipt haar), kirpan (dolk) en kachha (losse onderbroek). Het ongeknipte haar wordt bij de mannen samen gehouden door de tulband. Rechters beslisten dat de kirpan, zo bot dat je er zelfs geen brood mee kan snijden, geen verboden wapen is, maar symbolisch een religieus voorwerp.

De intense geloofsovertuiging van sikhs en hun brede sociale bewogenheid kunnen diepe indruk maken. In de trein of aan de benzinepomp kan je een kleurig getooide sikh ontmoeten en met hem spontaan een interreligieuze geloofsuitwisseling beleven. Zonder terughoudendheid. Ze zijn blij over hun geloof te vertellen. ‘Hun’ fierheid gelovige sikh te zijn doet mij alvast nadenken over ‘mijn’ relatie tot Jezus van Nazareth. Is het niet een uitdaging ook ‘óns tempo’ te vinden op ‘ónze religieuze weg’? Een uitdaging om ‘bewuster’ op zoek te blijven naar de ‘kern van het geloof’ en daarin tijd en energie te investeren? En om ons misschien te laten verrijken door zinvolle religieuze symbolen? Het doet nadenken. Ondertussen verheug ik me op een volgend contact met hen.

 

(x) : Lili Van Heers ‘Het sikhisme en de sikhs’, uitgegeven in eigen beheer, te verkrijgen in de Standaard Boekhandels of bij de auteur (lili.van.heers@telenet.be).

 

Bernard Delhaise                                                                                                              07.04.08