Indiase premier Modi lijdt politieke nederlaag tegenover boeren
Boeren vieren feest aan de rand van de Indiase hoofdstad Delhi.Beeld AFP
De Indiase premier Modi lijdt een gevoelige politieke nederlaag door omstreden landbouwwetten in te trekken. Krijgt hij er iets voor terug?
Aan de grenzen van New Delhi barstte vrijdagochtend luid gejuich uit. Er werd vuurwerk afgestoken, zoete frituursnacks uitgedeeld en mannen met tulbanden dansten wild op tromgeroffel. Boeren die al een jaar aan de randen van de Indiase hoofdstad protesteren tegen nieuwe landbouwwetten gingen uit hun dak. De reden: een toespraak van premier Narendra Modi, waarin hij aankondigde de wetten weer in te trekken.
De wetten moesten de boeren volgens de overheid betere markttoegang en betere prijzen bieden, terwijl volgens de boeren vooral grote bedrijven zouden profiteren.
Onverwachte overgave
De aankondiging was een onverwachte overgave van Modi's regering, die het afgelopen jaar juist probeerde de protesterende boeren weg te zetten als onwetend, onder invloed van activisten met dubbele agenda's, of zelfs als terroristisch. Pogingen tot compromissen, zoals het uitstellen van invoering van de wetten, liepen op niets uit. Arrestaties van activisten en journalisten resulteerden bovendien in een tik op de vingers door New Delhi's hoogste rechter en de mensenrechtencommissaris van de VN.
Toch is er van excuses geen sprake. Nog steeds vindt Modi dat boeren de wetten en hoe deze hen zouden helpen gewoon niet goed hebben begrepen. "We hebben dit ondanks onze beste pogingen niet kunnen uitleggen aan een deel van de boeren", zei hij in zijn toespraak, waarin hij verder uitgebreid in ging op allerlei maatregelen die zijn partij de afgelopen tijd voor boeren invoerde.
Het is zaak dat Modi's partij BJP de harten van de boeren snel terugwint, want er staan belangrijke verkiezingen op de agenda. Ten eerste in Punjab, de rijst- en graanschuur van India, van waaruit boeren als eersten boos op hun tractoren richting de hoofdstad trokken. Eerder beweerden meerdere BJP-politici dat er onder de protesterende boeren separatistische sikhs en terroristen zaten. Sikhs, die in Punjab de meerderheid vormen, vochten in de jaren tachtig voor een onafhankelijke staat, Khalistan. Van die beweging is echter weinig over en binnen de BJP groeit het besef dat deze beschuldigingen weleens verkeerd gevallen kunnen zijn binnen de invloedrijke sikhgemeenschap.
Deze week kondigde de regering meerdere dingen aan om de sikhs tegemoet te komen. Zo werd een belangrijke toegangsregeling tot een heiligdom in Pakistan voor het eerst sinds de lockdown van maart 2020 voor pelgrims geopend. Daarnaast wordt een onderzoek naar de pogrom van 1984, waarbij duizenden sikhs werden vermoord, verlengd.
Geplande verkiezingen in Uttar Pradesh
Zo mogelijk nog belangrijker dan Punjab, zijn de voor 2022 geplande verkiezingen in Uttar Pradesh. Anders dan in Punjab, waar de Congrespartij de huidige regering leidt, won de BJP in 2017 in UP met een meerderheid van driekwart van de stemmen. Vooral boeren in het dichtbevolkte westen van de staat, die zich in 2017 nog lieten leiden door polariserende toespraken van hindoe-nationalistische BJP-politici, hebben zich vanwege de landbouwwetten nu tegen Modi's partij gekeerd.
Het is de vraag of de aankondiging van vrijdag genoeg zal zijn om het tij te keren. Modi kon het vertrouwen van de boeren in elk geval niet in één klap terugwinnen. Hij stelde in zijn toespraak voor dat de boeren nu hun permanente protesttenten kunnen inpakken, maar daar piekeren zij nog niet over. Meerdere boerenleiders lieten weten hiermee sowieso te wachten tot het intrekken van de wetten door het parlement is bekrachtigd. Dit gaat volgens Modi gebeuren in de wintersessie, die eind november van start gaat, maar voor de boeren geldt: eerst zien, dan geloven.
Bovendien liggen er nog meer eisen op tafel. Bijvoorbeeld hogere en bij wet gegarandeerde minimumprijzen, gratis elektriciteit en het intrekken van politiezaken tegen protesterende boeren. Het intrekken van de wetten is dus niet alleen een nederlaag voor Modi, maar mogelijk krijgt hij er ook nog eens weinig voor terug. De boerenleiders snappen in elk geval heel goed hoe groot deze overwinning is, en hoe belangrijk de aankomende verkiezingen zijn voor Modi. En dus zetten ze zich schrap voor weer een koude winter op straat.
Grote volksvergadering
Districtsbestuur haalt bakzeil
De voeten van een vrouw bij de boerenprotesten in Mumbai, 25 januari 2021. Duizenden boeren demonstreren al ruim een maand tegen nieuwe landbouwwetgeving.