Elk stijlicoon heeft zijn archetypische voorloper. Die van de Canadese politicus Jagmeet Singh is een 18de-eeuwse Perzische gezant.
Wieteke van Zeil20 augustus 2016, 2:00Jagmeet Singh (L) en Sir William Beechy R.A: Portret van Mirza Abu'l Hassan Khan. Beeld Felix Wong & Prudence Cuming AssociatesDe meeste politici onderscheiden zich hooguit met een opmerkelijk kapsel en geven verder hun kleding het liefst een sociale schutkleur. De aandacht moet immers naar de boodschap uitgaan, niet naar het jasje. Maar er zijn gevallen die pleiten voor het tegendeel, want onderscheiden maakt zichtbaar. Zo is de best geklede politicus van dit moment met afstand een Canadees en néé, het is níét Justin Trudeau, en toch heeft-ie zijn weg naar ons netvlies weten te vinden. Natuurlijk kende ik hem ook niet tot gisteren, maar struin een beetje langs bestgeklede mannen op internet en je kunt hem zo tegenkomen. Klik 'bestgeklede politici' en de spoeling wordt dunner dan spaghetti.
Jagmeet Singh (37) is bioloog, mensenrechtenadvocaat en tweede man van de sociaal-democratische New Democratic Party in Ontario, waar bijna de helft van de Canadese bevolking woont. Daarnaast is hij suave als de sambavoetbalvoeten van Neymar, is zijn uitrusting tot in detail wat je van een hedendaagse dandy verwacht, met een vleug hipster vanwege baard met gedraaide puntsnor, en maakt hij ongehinderd door oordelen of etnisch profilerende politie met zijn tulband - 'dastar' voor de Sikhs - de outfit compleet.
Stijl met overtuiging
Singh is sikh, de tulband hoort bij zijn geloof. Zijn vader, een psychiater, en moeder, lerares, kwamen als immigrant uit Punjab, India, naar Canada. De dastar valt op en dat is ook de bedoeling. De sikh draagt 'm om zich te onderscheiden: een zelfkroning, en tegelijk een verbinding aan God. De haren worden niet geknipt, uit eerbied, ook de baard niet dus, op het hoofd knoopt men een rishi (knot), die de energiestroom in het lichaam bevordert. Het binden van de doek, die zo'n 5 meter lang is, is een ritueel om de dag alert te kunnen beginnen; door de slapen te bedekken beschermt de sikh zich tegen negatieve energie van buitenaf, de druk op het voorhoofd maakt de drager kalm en ontspannen. Jagmeet Singh mengt stijl met overtuiging, en Oost met West alsof die op de aardbol niet bestaan.
De tulband komt al eeuwen voor in de westerse kunst, zie Jan van Eycks prachtige man met rode tulband uit 1433 in de Londense National Gallery. Baldassar Castiglione, de Italiaanse hoveling, werd in 1514 door Rafael met zwarte tulband (en baret erover) geschilderd en Rembrandt schilderde meerdere mannen, onder wie zichzelf, in oosterse kleding met tulband. Er zijn geweldige Pinterestpagina's met mannen-met-tulband-in-de-kunst.
Jagmeet Singh. Beeld gettySociale wapenrusting
Verschillende portretten vormen mooie een-tweetjes met foto's van Jagmeet Singh, die zijn dastar in vele kleuren draagt. In de sikhfilosofie hebben die kleuren ook betekenis: wit staat voor puurheid, zwart voor nederigheid, blauw is de kleur voor geleerden en leiders, de meestgedragen kleur, saffraangeel, staat voor moed en wijsheid, maar de drager is vrij om de dastar aan te passen aan stemming of decorum. Het turquoise, paars, geel en rood van Jagmeet Singh (naast het groen, zwart, oranje en donkerblauw dat ik tegenkwam) zal hem dus gewoon bevallen zijn, al hoort dit rood ook bij bruiloften, begrijp ik. Kleding, zei Singh in een interview, is sociale wapenrusting en wat opvalt kan het begin zijn van een goed gesprek.
De mooiste match vond ik deze met Mirza Abu'l Hassan Khan, een 18de-eeuwse gezant van de Perzische sjah die grote populariteit genoot in Londen. Hij bezocht er vele evenementen en liet zich onder anderen portretteren door de beroemde Thomas Lawrence. Khans familie was eerder vervolgd door de Iraanse regering en hij was in ballingschap in India beland, voor hij bij terugkomst voor sjah Fath Ali Qajar minister werd. Hier, door William Beechy in 1809 op het hoogtepunt van zijn diplomatieke carrière verbeeld, draagt hij een mooi eenvoudig lichtblauw kostuum met rode mantel, een sabel in zijn geknoopte riem gestoken en een geraffineerde tulband van wit en een brokaat-achtige stof.
Twee mannen die boven de verschillen staan, hun identiteit met trots dragen en een dijk van een indruk maken.