Gucci moet opnieuw door het stof na een storm op sociale media. Dat het Italiaanse modehuis tulbanden verkoopt die zijn geïnspireerd op de religieuze hoofddeksels van de sikhs, wordt door die laatste niet geapprecieerd.
Nadat Gucci zich enkele maanden geleden moest verontschuldigen voor een trui die veel weg had van een racistische blackface-karikatuur, na een golf van verontwaardiging op sociale media, ligt het modehuis opnieuw onder vuur. Deze keer omdat ze hoofddeksels verkopen die erg goed lijken op de dastar, het religieuze symbool van de sikhs.
Een déjà vu voor Gucci-ontwerper Alessandro Michele, want net zoals de geviseerde sweater al veel langer te koop was voor de kritiek losbarstte, werden de tulbanden al anderhalf jaar geleden voorgesteld op de catwalk én werden ze al meermaals aangehaald in kritische reflecties over culturele appropriatie, het toe-eigenen van bepaalde kenmerken door een dominante cultuur die oorspronkelijk een andere bevolkingsgroep zouden toebehoren.
Zo benadrukte de Nederlandse trendwatcher Li Edelkoorts eerder dit jaar nog dat heel wat kledingstukken op hetzelfde moment in verschillende werelddelen zijn opgedoken en het daardoor moeilijk wordt om te bepalen wie ermee begon. 'Wie uit de douche komt, slaat gewoon een handdoek om zijn hoofd. Dat mogen we dan ook niet meer doen? Zo'n tulband is ook van alle tijden, niet alleen van de sikhs', verdedigde Edelkoorts de keuze van Michele.
'Erger dan fake Gucci'
Maar toen Nordstrom, een Amerikaanse keten van luxewarenhuizen, reclame maakte voor het accessoire (met een stevig prijskaartje van 790 dollar) werd de tulband echt een probleem. De Sikh Coalition, de Amerikaanse organisatie die de rechten van sikhs verdedigt, schreef woensdag op zijn Facebook-pagina dat het betreurt dat Gucci en Nordstrom winst willen maken door een belangrijke religieus symbool na te apen, en daarbij de gevoeligheden van de tulband compleet negeren. Tulbanden zijn het meest opvallende kenmerk van een sikh, en dus vaak ook de reden waarom ze worden aangevallen, gepest of gediscrimineerd, klonk het.
Toen ook de Indische influencer Harjinder Singh Kukreja zijn verontwaardiging uitte over de verkoop van het accessoire klonken de kritische stemmen op sociale media steeds luider, ook buiten de sikh-gemeenschap. Het noopte Nordstrom ertoe het product uit zijn webshop te verwijderen.
'We hebben besloten om het product niet langer te verkopen', zo reageerde Nordstrom op Twitter op een klacht. 'Het was nooit onze bedoeling onrespectvol om te gaan met dit religieuze en culturele symbool. We bieden onze oprechte verontschuldigingen aan bij iedereen die zich hierdoor beledigd voelde.' Gucci zelf heeft nog niet gereageerd.
Iedereen gelijk
De tulband heeft voor de sikhs een bijzondere betekenis, omdat het voor hen symbool staat voor gelijkheid. Voorheen werden tulbanden gedragen door koningen en elite, en in de 17de eeuw mocht enkel de islamitische meerderheid de tulband dragen. De sikhs-leiders, ook gekend als de Guru's, verwierpen de sociale hiërarchie en adopteerden de tulband als een daad van rebellie. Als iedereen een tulband droeg, was iedereen gelijk.
Jagmeet Singh (L) en Sir William Beechy R.A: Portret van Mirza Abu'l Hassan Khan. 
Jagmeet Singh. 
Sikhs vieren in een tempel in Amsterdam de geboortedag van Goeroe Nanak. © ANPMinaret