Sikh-tempel: Eerst sambal, daarna buigen

Sikh-tempel: Eerst sambal, daarna buigen

Door Eric van den Berg
Gepubliceerd juli 2014, jaargang 17, nr. 167

http://www.kerkindenhaag.nl/articles/view/sikh-tempel-eerst-sambal-daarna-buigen

KERKENTEST Je moet je schoenen uitdoen, je hoofd bedekken en je handen wassen. Daarna ben je gewoon welkom in de Gurdwara, een sikh-tempel aan de Scheepersstraat in Transvaal.

Voornaamste ruimte van de tempel, de Darbar Sahib. Op een troon (takhat) zijn de heilige teksten (Goeroe Granth Sahib) uitgestald.

Een trendbreuk, zou je kunnen zeggen. Ik bezoek voor de 'Kerkentest 2014' geen christelijke kerk, maar neem deel aan een Kirtan-samenkomst in een sikhtempel. 
Na binnenkomst in de Gurdwara – het gebeds- en gemeenschapshuis – loop ik net als iedereen naar de eetzaal. Ik heb dan al mijn schoenen uitgedaan, mijn hoofd bedekt met een driekanten sjaal en mijn handen gewassen.
Ik krijg direct een bord onion bhaji met sambal voor mijn neus, chai – Indiase kruidenthee – en wat water. Overal vriendelijke blikken en knikjes. Niemand kijkt op van mijn komst. Ik raak in gesprek met een Sikh, die mij over zichzelf vertelt en wat de Kirtan inhoudt. 
 
Nederigheid
Na het eten loop ik naar de Diwan-zaal, boven. Opnieuw handen wassen. De Diwan is een grote witte ruimte. In het midden staan op een verhoging de spirituele geschriften van Goeroe Granth Sahib, geplaatst onder een oranje baldakijn. Daarachter zit een Sikh die iedere vijf minuten steeds achttien tot twintig keer met een soort 'zwabber' over de heilige geschriften zwaait.
Bij binnenkomst begroeten de aanwezigen de goeroe door de Matha Thekna: een rituele uiting waarbij je op je knieën buigt en de grond voor je met je voorhoofd raakt, uit nederigheid ten opzichte van de goeroe. Daarna neem je plaats ergens in de witte ruimte, het maakt niet uit waar. Daarmee wordt de gelijkheid van iedere aanwezige benadrukt. Toch zitten de vrouwen met kinderen links en de mannen rechts. Kleurrijke sari's links, spijkerbroek en mobieltjes rechts. Alle leeftijden zijn aanwezig. 
 
Sjaaltje
Zeker, er zitten mannen met tulbanden en lange baarden, maar het merendeel is onbebaard en heeft een klein oranje of zwart sjaaltje om het hoofd gewikkeld. Bezoekers lopen in en uit en ondertussen preekt – helaas voor mij in het Punjabi – een van de aanwezige Sikhs. 
Dan begint de Kirtan: hymnen, die het belangrijkste onderdeel van de dienst vormen, bedoeld om God te eren. Vier muzikanten spelen tabla en harmonium en reciteren uit de Guru Granth Sahib. Sommige mannen in de zaal zingen mee.

Na afloop gaat iedereen weer naar de Langer, om te eten, te drinken en vooral om elkaar te ontmoeten. Je bent de hele dag in de Gurdwara welkom. Op zondag zijn de meesten vrij en is het er druk. Zo druk, dat er een nieuwe Gurdwara wordt gebouwd elders in de stad.