Voorwoord
Niet alleen mensen kunnen een onuitwisbare indruk nalaten op iemand, ook bepaalde plaatsen of gebouwen kunnen een impact hebben die een levenslang kan bijblijven waarschijnlijk door de magie van het moment en de essence van historiek en legende. Door toeval had ik reeds op zeer jonge leeftijd een fascinatie voor het machtige India, de olifant van het verre Oosten. Net zoals de Taj Mahal verplichte kost is voor de Westerse toerist, zo zou ook deze plaats niet mogen ontbreken op de wonderen der wereld. De benaming alleen al klinkt feeëriek en mooi, Amritsar of nog beter in de lokale taal Harmandir Sahib. De eerste oogopslag van het heiligdom is er één van uiterste verbazing, een onvergelijkbare plaats doordrongen van duizenden klanken, kleuren en geuren. Amritsar is niet alleen voor de Sikh een heilig oord, het is een plaats die respect, ontzag en een vreemde sensatie van innerlijke rust met zich meebrengt ten midden van een overbevolkte stad.
Geografische en historische gegevens
De gouden tempel ligt in de stad Amritsar, in de Indiaanse Provincie Punjab. De bouwwerken vingen aan omstreeks 1585 en eindigen pas in 1604. De vierde Sikh Guru, Guru Ram Das was de bezieler doch het werd afgewerkt door zijn opvolger. Op het einde van de werken werd deze plaats de meest sacrale plaats van de Sikh Religie. Achter deze gouden muren wordt de Adi Granth bewaard, zeg maar de bijbel van de Sikh, het heeft er een permanente plaats sinds 1634. In de zeventiende eeuw waren de Sikh verwikkeld in verschillende godsdienst conflicten, deze kleine oorlogen duurden tweehonderd jaar, in deze periode bleef de tempel het ultieme symbool van de Sikh gemeenschap. Op het begin van de negentiende eeuw slaagde de Maharaja Ranjit Singh erin om Punjab te verdedigen tegen buitenlandse en binnenlandse vijanden. Als teken van macht bedekte deze Indiaanse prins de muren met goud, met deze actie gaven de Engelse kolonisators ook zijn nieuwe naam "de gouden tempel".
De huidige vorm van de tempel is een reconstructie van 1764 door de Prins Jasssa Singh Ahluwalia, de architectuur werd verfijnd en de historische elementen werden terug opgewaardeerd. De tempel zelf werd vanaf dan een klein museum en letterlijk een edelsteen van Punjab. Marmeren vloeren, muren bedekt met edelstenen en goud, ontelbare kunst voorwerpen en de mooiste Indische kunst.
Bijzonderheid
Deze magische plaats is niet alleen heilig voor de Sikh, maar is bedoeld als een bidplaats voor mannen en vrouwen ongeaard hun geloof, ras of overtuiging om samen verenigd "God" te eren en te gedenken. Deze verdraagzaamheid en uitnodiging is opmerkelijk gezien het hier wel degelijk om de allerheiligste plaats gaat in hun religie. Andere religies kunnen hier nog wat leren !. Vreemd is ook dat in het Sikh geloof hun bijbel een absolute macht is, niet het goud, niet het gebouw maakt deze tempel heilig, enkel en alleen de aanwezigheid van dit boek. Zou het boek zich in een grot bevinden, dan zou deze plaats het heiligdom der heiligdommen zijn.
In 1574 was de stad Amritsar onbestaand, de bouwplaats voor de tempel was omgeven door een meer aan de oevers van een bos. De Vierde Guru bouwde een kleine nederzetting rond de tempel en liet het meer kunstmatig vergroten.
Het Tempelcomplex
Protocol en weetjes
Bij het betreden van het complex zijn er enkele regels die moeten worden gevolgd verder is iedereen van goede wil welkom.
• Schoenen worden uitgedaan als teken van respect en puurheid, water wordt voorzien om de voeten te wassen.
• Alcohol is ten strengste verboden, zo is ook het nuttigen van vlees, of het gebruik van nicotine of drugs.
• men wordt veronderstelt een hoofddeksel te dragen als teken van respect.
• Bij het betreden van de Darbar Sahib, de plaats waar de Guru Granth Sahib ligt wordt men veronderstelt neer te zetten op de grond als teken van nederigheid.
• In het weekend krijgt de tempel 100.000 bezoekers.
• Gedurende de week zijn er 40.000 bezoekers.
• 25.000 bezoekers per week maken gebruik van de hotels in het gebied.
• Ongeveer 5.000 mensen blijven er dagelijks eten. De menu is curry.
• Iedere bezoeker krijgt een gratis maaltijd.
• De mensen die er werken zijn allen vrijwilligers.
• Aan de wanden hangen minsten 500 kg zuiver goud.
• De tempel werd verschillende malen verwoest in religieuze conflicten en telkens heropgebouwd.
• Elke avond wordt hun heilig boek opgeborgen wat steeds gepaard gaat met een ceremonie.
• De tempel is een Gurdwara (letterlijke vertaling deur naar de Guru).
• Het complex wordt volledig onderhouden door donaties uit de Sikh gemeenschap.
• Er zijn geen priesters in de Sikh godsdienst.
• Het geloof in reïncarnatie is een steunpilaar van hun godsdienst.
• Er zijn vandaag ongeveer 20 miljoen Sikh, waarvan 85% in India zelf.
Amritsar onder vuur
Zoals dikwijls hebben magische oorden ook hun bladzijden van tragedie, wat zich meestal historisch heeft vertaald in bloed en tranen ook dit prachtige bolwerk van hemelse sereniteit is hieraan niet ontsnapt. Naast de reeds beschreven religieuze persecuties en conflicten zijn er twee opvallende momenten in de geschiedenis van de gouden tempel.
In 1919 werd de geschiedenis van deze plaats van bezinning in bloed geschreven en wel door de Britse bezetter. 13 April 1919 is die dag de Indiaanse geschiedenis ingegaan als het bloedbad van Amritsar. De militaire bevelhebber en oorlogsmisdadiger generaal Dyer had een samenscholingsverbod uitgevaardigd, doch de Sikh vierden gewoon een religieus festival toen deze psychopathische kolonisator het bevel gaf te vuren in de massa, 379 vredelievende mannen, vrouwen en kinderen sneuvelden in een regen van Britse kogels, meer dan 1200 werden zwaar gewond. Onder Gandhi ontstond er een blinde woede bij de Indische bevolking en deze moordpartij heeft ertoe bijgedragen dat India in een versneld tempo vocht voor haar onafhankelijkheid.
De tweede tragedie die Amritsar zou treffen was in handen van hun eigen Indische bloed broeders. Het kreeg een lyrische naam mee "Operatie Blue Star", doch er was niks poëtisch aan. Op 6 juni 1984 bestormde het Indiaanse leger Amritsar om een Sikh activist te arresteren. Deze laatste religieuze strubbeling koste het leven aan 83 regeringsoldaten en 492 onschuldige burgers. Ook het heilig dom werd zwaar beschadigd. Indira Gandhi begin door deze operatie een blunder van formaat, en zij werd verantwoordelijk voor het bewustzijn van de Sikh gemeenschap als een culturele en religieuze minderheidsgroep. De vete tussen de Gandhi's en de Sikh is tot op heden voelbaar.
Bedenking
De tempel van Amritsar staat voor altijd in mijn geheugen gegrift zoals iedereen die ooit het godsgeschenk heeft gekregen om het ooit te aanschouwen. Het bizarre is dat op deze plaats religie juist wegvalt en men overmand is met een soort van therapeutische rust. Naast de onmetelijke mooiheid van deze gouden parel in een zee van mensen, is er de gedachte dat een bepaalde gemeenschap van mensen hun hoop, wensen en dromen materialiseren in een stenen structuur en dit sinds eeuwen. De eenvoud van deze redenering en hun devotie voor hun identiteit is van zuivere klasse en respect.
Harmandir Sahib verdient de aandacht en de bescherming van de wereld want naast de cultureel historische waarde, is het een architecturaal uniek bouwwerk die zoals vele van andere uitzonderlijke plaatsen de bevestiging zijn van de originaliteit en de meesterlijk heid van de mens. Iedere auteur die een poging waagt om zo'n plaats te beschrijven levert automatisch te weinig eer aan dit monument, kan slechts aanraden om zelf de impressies te absorberen ter plaatse
Geen opmerkingen:
Een reactie posten